به گزارش ندای گیلان،قیمت دلار امروز 25 تیرماه در بازار تهران به 11 هزار و 900 تومان کاهش پیدا کرده است.اما به نظر نمی رسد این کاهش قیمت دائمی و با شیب تند باشد.
محمد تقی فیاضی، کارشناس اقتصادی گفت: در بازار ارز پس از محدودیتهایی که ایجاد شد، عملا امکان افزایش تقاضا از بین رفت. به بیان دیگر شکل دادن به بازارهای موازی، در کنار سخت‌تر شدن ثبت سفارش و محدود کردن ارز مسافران، سبب شد تا بازار ارز بخشی از تقاضای خود را از دست بدهد. این امر به معنای از دست رفتن بازار تعادلی و قیمت تعادلی است. در کنار این مساله، چند قیمتی شدن ارز در چند بازار موازی نیز عملا مانعی مهم برای یافتن قیمت واقعی است.
او با بیان اینکه قیمت تعادلی قیمتی حاصل از مناسبات بازار است ادامه داد: عاملی که نقش اصلی را در کنترل و کاهش قیمت ارز در ایران دارد، کنترل تقاضا است که به لحاظ فیزیکی دسترسی به ارز را محدود کرده است. از سوی دیگر چند برابر شدن قیمتها در کوتاه مدت عملا کاهش تقاضای مردم را هم که با کاهش قدرت خرید مواجه شده بودند به همراه داشت که پایین آمدن آمار واردات ناشی از همین عامل است.
این کارشناس اقتصادی افزود: از دیگر عوامل می توان به افزایش قیمت سامانه نیمایی و اجبار دولت برای سوق دادن بخشی از تقاضای دلار چهار هزار و ۲۰۰ تومانی به سامانه نیما اشاره کرد. از سوی دیگر دستورالعمل بانک مرکزی در رابطه با صادرکنندگان هم عملا انگیزه عمده صادرکنندگان به ویژه پتروشیمی ها را برای عرضه ارز ناشی از صادرات افزایش داده است. به این اعتبار فکر می کنم سیاستهای بانک مرکزی تاثیر خوبی بر کاهش قیمت ها داشته ولی به هر روی محدودیتها فعلا بازار را کنترل می کنند.
فیاضی در رابطه با نقش کاهش قیمت ارز بر نرخ قیمت کالاها در کشور تاکید کرد: قیمتها به خودی خود علائمی هستند برای تولیدکننده و مصرف کننده، مساله اصلی نوسانات نابهنگام و سریع است که عملا موجب مشکلات می شود. ثبات نرخ به هر حال از تلاطم چه مثبت و چه منفی اثر بهتری خواهد داشت. با این همه چنانچه قیمتها به کاهش ادامه دهند و این روند تثبیت شود آن گاه می توان از کاهش قیمتها صحبت کرد.
وی در رابطه با تداوم کاهش قیمت ارز تصریح کرد: پول ملی ایران اغلب از راه تزریق پول نفت به شکل مصنوعی تقویت می شد که این امکان فعلا موجود نیست. از سوی دیگر رشد اقتصادی کشور هم برای دومین سال پی‌درپی منفی خواهد شد، از سوی دیگر احتمال کسری بودجه نیز وجود دارد که آن نیز عملا به چاپ پول و متعاقب آن کاهش ارزش پول ملی می انجامد، با این وصف چگونه می توان از تقویت پول ملی در میان مدت سخن گفت؟ من فکر می کنم نهایتا در کوتاه مدت و کمتر از یک سال آینده می توان به این شکل قیمت ها را اداره کرد و به ادامه مسیر کاهشی دلار کمک کرد اما پس از آن وضعیت دگرگون خواهد شد.
در همین رابطه، مجید رضا حریری، نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و چین گفت: در روزهای گذشته کاهش قیمت دلار در بازار ارز امیدهایی را به وجود آورده که حداقل برای چند سال آینده قیمتها در همین کانال و حتی کمتر از این می تواند به ثبات رسید. با توجه به اهمیت قیمت دلار آمریکا در تعیین نرخ نهایی کالاها در ایران این مساله طبعا برای مصرف کننده و تولید کننده از اهمیت فراوانی برخوردار است، با این همه نباید انتظارات را به نحوی افزایش داد که امکان رخ دادن آنها ناممکن باشد.
نباید فراموش کنیم که در اواخر سال ۹۷ مثلا در روزهای آذر و دی قیمت دلار به ۱۰ و ۱۱ هزار تومان رسیده بود و هم اکنون نیز با وجود قیمت 11 هزار و 900 تومانی همچنان نرخ دلار از متوسط پاییز و زمستان سال گذشته به مراتب بیشتر است. درنتیجه باید متوجه باشیم که کاهش قیمت گرچه می تواند موثر باشد اما هنوز نسبت به ۶ ماه قبل هم فاصله ها پابرجاست.
این میان نمی‌توان ادعا کرد که مدیریت کلان در این بخش بی تاثیر بوده، قطعا اگر سیاست‌گذاری‌های بانک مرکزی نبود هم اکنون قیمت دلار آمریکا تا بیش از ۱۷ هزار تومان نیز رفته بود.
درنتیجه مدیریت قیمتها موثر بوده ولی همچنان تا رسیدن به قیمت واقعی یا تعادلی فاصله داریم زیرا همان طور که وزیر اقتصاد گفتند اگر جلوی قاچاق و فرار سرمایه گرفته شود قیمت واقعی دلار حدود هشت هزار تومان خواهد بود و درنتیجه همین قیمت ۱۲ هزار تومانی نیز ۵۰ درصد بیش از نرخ واقعی است.
البته به نظر برخی از صاحب نظران قیمت واقعی هشت هزار تومانی غیر واقعی است چرا که عملکرد بازار قیمت واقعی را تعیین می کند. جدا از اینکه در ایران بازار و سازوکار، آن‌طور که برای برخی کشورها وجود دارد، موجود نیست ولی باید توجه داشت که اگر تقاضای غیر قانونی برای ارز که در راه خروج سرمایه استفاده می شود، منتفی شود، آنگاه در بازار تنها تقاضای رسمی باقی می ماند که به کاهش قیمت می انجامد. در حال حاضر نیز نیازهای تجاری کشور هم از طریق سامانه نیما تامین شود که تا حدودی تلاش کرده هزینه تولید را هم کاهش داد.
این میان مهم ترین عامل در کاهش قیمت ارز، نزدیک کردن قیمت در بازارهای مختلف است. به این اعتبار افزایش قیمت ارز در سامانه نیما و رسیدن آن به ۱۱ هزار تومان سبب شده تا بازار آزاد هم کاهش نرخ را تجربه کند. افزایش قیمت ارز به گونه ای بوده است که در دو سال گذشته روند واردات کشور به شدت متاثر شده به طوری که در سال گذشته کاهش ۲۴ درصدی واردات تجربه کند. جالب تر اینکه وقتی آمار واردات کشور با سال ۹۰ مقایسه می شود، آمارها از کاهش ۶۰ درصدی خبر می دهند.
بدون هیچ تردیدی باید تمام اعتبار کاهش قیمتها را برای بانک مرکزی کنار گذاشت. رییس کل و مسئولان این حوزه در نهاد سیاستگذار پول کشور فارغ از تمام هیاهوها و حواشی توانستند گام به گام بازار را مهار کنند. باید در نظر داشت اقتصاد ایران و ویژگی های خاص خود را دارند و حتی قیمت بازار آزاد را هم بانک مرکزی تعیین می کند چرا که بزرگترین عرضه کننده ارز است.
عبدالناصر همتی، رییس بانک مرکزی نیز در نشست شب گذشته ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی در مشهد نیز به این موضوع واکنش نشان داد و گفت: آمریکا سال گذشته با تحریم کردن ایران شدیدترین فشارهای اقتصادی را بر کشور و بانک مرکزی وارد کرد که توانستیم از آن عبور کنیم.
وی ادامه داد: با وجود تحریم‌های گسترده آمریکا، امسال بانک مرکزی توانست ارز را کنترل کند. وی اظهار داشت: هم اکنون بازار ارز به ثبات رسیده و هیچ گونه نگرانی در این زمینه وجود ندارد.
نرخ ارز دیگر افزایش نمی‌یابد
وی با بیان اینکه آمریکا و متحدانش به دنبال فلج کردن اقتصاد کشور بودند گفت: بانک مرکزی دیگر اجازه نمی دهد نرخ ارز افزایش پیدا کند و در حال کاهش قیمت ارز و افزایش ارزش پول ملی هستیم.همتی افزود: آمریکا به دنبال نابودن کردن پول ملی ایران بود به طوری که صحبت از هر دلار ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان می کرد که نتوانست به اهدافش برسد. وی اظهار داشت: قدرت ایران در مقابله با تحریم های اقتصادی دشمنان برای همگان آشکار شد به طوری که تحریم‌ها دیگر اثر گذار نیست.
مردم توان افزایش قیمت ها را ندارند
وی با بیان اینکه بانک مرکزی نمی تواند همه نیازهای ارزی و ریالی واحدهای تولیدی را تأمین کند گفت: وظیفه ما در این مرحله حفظ ارزش پول ملی و کنترل تورم است که باید با احتیاط ورود کنیم زیرا دیگر مردم توان افزایش قیمت ها را ندارند.
همتی افزود: دولت با این همه فشار اقتصادی از بنگاههای اقتصادی حمایت کرده به طوری که از ابتدای سال جاری تاکنون از طریق بانک مرکزی ۱۲ میلیارد دلار به واحدهای تولیدی کمک شده است. وی اظهار داشت: در این مرحله نمی توانیم ارز ۴۵ هزار ریالی را حذف کنیم زیرا هنوز برای کالاهای اساسی نیاز داریم.
افزایش فروش نفت ایران
خبرانلاین نوشت:همتی با اشاره به افزایش فروش نفت ایران گفت: طبق آخرین اطلاعات دریافتی، فروش نفت جمهوری اسلامی ایران به تدریج رو به افزایش است و فرآیند ورود ارز به ایران نیز تسهیل شده است. وی افزود: بانک مرکزی به عنوان متولی بخش ارزی و پولی کشور، همچنان تحت فشار حداکثری است، اما بازار ارز از ثبات نسبی برخوردار است.رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه قرار نیست کسری ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی دولت در بانک مرکزی با چاپ پول تأمین شود، اظهار داشت: بانک مرکزی نمی تواند کسری را جبران کند اما در این زمینه با پرداخت تسهیلات به دولت کمک می کنیم.
سیگنال‌های مهم همتی برای بازار به نظر می رسد شرایط کنونی را تداوم بخشد. تقویت پول ملی اتفاقی است که در روزهای اخیر در دستور کار قرار گرفته و نکته قابل توجه اینجاست که بسیاری از صرافان شکستن سد مقاومتی دوم را عامل ورود و ماندگاری دلار در کانال ۱۱ هزار تومانی می‌دانند.
Friday, 22 November , 2024