به گزارش ندای گیلان،نخستين خبري كه بعد از اتمام مذاكرات خانم والنتينا ماتوينكو، رئيس شوراي فدراسيون روسيه، در تهران مي‌رسد، به قصد روس‌ها براي بازگشت به پايگاه هوايي نوژه مربوط است. او در سفري دوروزه (يكشنبه و دوشنبه) با مقامات ايراني گفت‌وگو و تأكيد كرد توافق هسته‌ای به روابط ایران و روسیه در بسیاری از زمینه‌ها از جمله صنعتی، علمی، آموزشی و فرهنگی تحکیم بخشیده است. رئيس شوراي فدراسيون روسيه دقيقا زماني به ايران آمد و بر تحكيم روابط دو كشور تأكيد كرد كه به گفته برخي از تحليلگران مسائل منطقه، احتمال نزديكي روسيه و آمريكا در دوران رياست‌جمهوري دونالد ترامپ بیشتر شده و اين نزديكي پيامدي غير از دور‌شدن روسيه از ايران ندارد. موضوع سوريه به عنوان مهم‌ترين و پيچيده‌ترين بحران منطقه، نقطه ارتباط اين سه كشور است و هر سرد و گرم‌شدني در روابط ‌مابين در حل‌وفصل آن و اوضاع منطقه اثرگذار خواهد بود.

اكنون اظهارات ويكتور اوزيرف، رئيس كميته امنيت و دفاع در شوراي فدراسيون روسيه، كه از مذاكرات براي حضور دوباره روس‌ها در پايگاه هوايي نوژه گفته است و مايكل مك فائول، سفير پيشين واشنگتن در مسكو، كه توافق هسته‌اي را نخستين اختلاف مسكو و واشنگتن بعد از انتخابات آمريكا مي‌داند؛ موجب تقويت اين گمانه است كه انتخابات آمريكا تأثير چنداني در تغيير رويكرد روسيه نخواهد داشت و آنها همچنان ترجيح مي‌دهند از طريق گسترش روابط خود با ايران بر نفوذ خود در خاورميانه بيفزايند. آن‌طور كه ايسنا به نقل از خبرگزاري الميادين گزارش كرده است، هم‌زمان با طرح احتمال حضور مجدد روسيه در پايگاه هوايي همدان، يك نماينده پارلمان روسيه نيز درباره گفت‌وگوهاي ايران و روسيه پيرامون واردكردن اسلحه و تجهيزات نظامي شامل تانك و بالگرد به ارزش حدود ١٠ ميليارد دلار سخن گفته است.
جنجال حضور جنگنده‌هاي روس در نوژه
نخستين حضور جنگنده‌هاي روسي در ايران و استفاده از پايگاه هوايي نوژه كه در داخل كشور سروصداي زيادي به راه انداخت و مخالفاني داشت، اواخر مردادماه و بعد از سفر ميخائيل بوگدانف، معاون وزير خارجه روسيه و نماينده پوتين، به ايران صورت گرفت. دفعه قبل نيز رسانه‌هاي روسي خبر استقرار جنگنده‌هاي اين كشور در ايران را اعلام كردند و اين موضوع سردار حسين دهقان، وزير دفاع كشورمان، را آن‌قدر ناراحت كرد كه اين اقدام آنها را «بي‌معرفتي» خواند.

بسياري از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي به حضور روسيه و اين همكاري نظامي اعتراض كردند و با اشاره به اصل ١٤٦ قانون اساسي، قراردادن پايگاه نظامي در اختيار يك كشور خارجي را مغایر قانون دانستند.

وزير دفاع در پاسخ به اين اعتراضات پاسخ تندي داد كه كار را به دلخوري مجلسي‌ها و درنهايت نامه عذرخواهي از آنها كشاند. به‌هرحال، جلسه ‌علني‌اي كه نمايندگان مجلس براي بررسي اين موضوع خواستار آن بودند، برگزار نشد و جنگنده‌هاي روسيه بعد از آنكه سه بار از نوژه پريده و مواضع داعش در سوريه را مورد حمله قرار دادند، خاك ايران را ترك كردند.

بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان، اعلام كرد همكاري‌هاي نظامي دو كشور «عجالتا» پایان یافته اما چند روز بعد علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه ایران به هیچ کشوری پایگاه نظامی نداده است، از امکان ازسرگیری این همکاری‌ها سخن گفت.
نگراني آمريكا از مذاكرات نظامي ايران و روسيه
اکنون بار ديگر از روسیه اخباري مبني بر مذاكره و احتمال ازسرگیری همکاری‌هاي مذكور مي‌رسد؛ رئیس کمیته دفاع و امنیت شورای فدراسیون روسیه، روز دوشنبه با بيان اينكه «روسيه و ایران در حال مذاکره درباره قراردادی نظامی به ارزش ۱۰ میلیارد دلار هستند»، گفت «بر اساس این قرارداد، روسیه تانک‌های تی ۹۰، تجهیزات توپخانه، هواپیما و هلیکوپتر به ایران ارسال خواهد کرد».

گفتني است مذاکرات نظامی ايران و روسيه در حالي انجام مي‌شود كه آمريكايي‌ها با استناد به قطع‌نامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، (اين قطع‌نامه محدوديت‌هايي براي عرضه، فروش یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم هرگونه تکنولوژی نظامی به ايران یا تأمین مالی و آموزش مرتبط با تکنولوژی جدید را مشخص كرده است) نگران افزايش توان نظامي ايران هستند.

محدوديت‌هاي مورد اشاره اين قطع‌نامه در همكاري‌هاي چند ماه قبل ايران و روسيه نيز مورد انتقاد آمريكا بود؛ انتقادهايي كه از سوي ايران و روسيه با جديت رد شد. بااين‌حال مذاكرات ايران و روسيه درباره قرارداد ١٠ ميليارد دلاري تسليحاتي بار ديگر آمريكايي‌ها را نگران كرده است و به گزارش فارس، یک مقام کاخ سفید در گفت‌وگو با پایگاه خبری «واشنگتن فری‌بیکن»، ضمن ابراز نگراني دراين‌باره گفته است: «دولت اوباما از مذاکرات تسلیحاتی جدید اطلاع داشته و از طریق کانال‌های دیپلماتیک مخالفت خود را با این مسئله بیان کرده است».

یک عضو وزارت خارجه ایالات متحده به فری‌بیکن گفت: «ما آن گزارشات را دیده‌ایم و از هر دو طرف (ایران و روسیه) خواسته‌ایم اطمینان دهند به مفاد و تعهدات خود تحت قطع‌نامه ٢٢٣١ که شامل ارائه‌دادن برخی سیستم‌های نظامی خاص به ایران است، پایبند هستند. ما همچنان از افزایش توان نظامی ایران نگران هستیم و آن را ابراز نیز می‌کنیم».شرق