خدیجه گلین مقدم در گفتگو با خبرنگار ندای گیلان اظهار کرد : طرح انتقال آب دریا خزر به کویر در زمان پتر کبیر روی زبان ها افتاد و بعد از اینکه از دنیا رفتند کنار گذاشته شد.

وی افزود:این موضوع یعنی طرحی که آن زمان روسیه در نظر داشت این بود که آب دریای خزر را به خلیج فارس متصل کند و یک کنال کشتی رانی را از شمال به جنوب راه بیاندازد تا روسیه به آبهای گرم جهان دسترسی پیدا کند اما این محقق نشد تا اینکه در سال 1388 این طرح دوباره مورد بررسی قراربا این عنوان که سمنان را آب رسانی کنیم و با سفر محمود احمدی نژاد به سمنان این طرح مصوب شد.

این پژوهشگر جغرافی دان افزود: درسال 89 تصویب و در سال 91 ابلاغ اجرایی آن شروع شد  و به وزارت نیرو  دستور داده شد که این کار را انجام دهند اما بازهم مسکوت ماند  با این حال امسال سمنانی ها پیگیر آب خزر به سمنان شدند.که ما با خبر شدیم و پیشنهاد کمپین مخالت انتقال آب خزر شدیم و  بارها گفته ایم که این طرح خطرناک و کارشناسی نشده است و  کمپین را ادامه دادیم چون احساس کردیم خزر در حال نابودیست.

این فعال محیط زیست با اشاره ه اینکه دریای خزر بزرگترین دریاچه جهان است ولی خصوصیت دریای آزاد را ندارد تصریح کرد: علت مخالفت ما علت علمی دارد همانطور که میدانید خزر شیب و عمق آن بسمت ایران بیشتر است و تمام تغذیه دریا از ریزش های جوی میباشد.

دکتر گلین مقدم ادامه داد: یک رودخانه ولگا از طرف روسیه به خزر وصل است اما برای ما فرصت نیست بلکه تهدید است چون هرزمانی بخواهند میتوانند رودخانه ولگا را ببندند و یا آن را باز کنند برای اینکه هیچ کنترلی بر  آن نداریم.

وی کاهش آب دریای خزر را یکی از تبعات این کار دانست افزود: در حال حاظر با کاهش حجم مواجه هستیم مانند مرداب انزلی و خلیج گرگان ویا آشوراده در مرز تهدید قرار گرفته اند.

رئیس دانشگاه فرهنگیان گیلان با تصریح بر اینکه در مسیر انتقال آب تعداد زیادی درختان، مقداری زیادی شالیزار تخریب و میلیون ها تن خاک از بین می روداظهار کرد:متأسفانه این انتقال با لوله 160 کیلومتر از ساحل خزر با عبور از شالیزار های استان مازندران  در مسیر خط لوله نکار و منطقه دو آب  وارد منطقه خطیر کوه  وارد سمنان می شود  و درنهایت با عبور از تونل چشمه روزبه  در حوالی شهر میرزاد به دوشاخه تبدیل شده  که یکی به سمت دامغان و دیگری به سمت سمنان و گرمسار می رود.

دکتر گلین مقدم اظهار کرد: پیشنهاد اول ما استفاده  از قنات و ساخت آب انبار است. انتقال  آب یک موضوع مقطعی می باشد یعنی در طولانی مدت  اثر ضد توسعه ای دارد .

وی با بیان اینکه اجرای این طرح از خلیج فارس  هم امکان پذیر نیست گفت:انتقال آب از دریای خزر باعث نابودی مرجان ها می شود.

این پژوهشگر زیست بوم،طرح انتقال آب از دریای عمان را جایگزین مناسبی برای طرح مذکور دانست و یادآورشد:به دلیل اینکه دریای عمان به اقیانوس هند متصل و اقیانوس هند به آرام و آرام به اطلس متصل و در واقع یک گره آبی در دنیا وجود داردو از طرفی دریای عمان مدعی دیگری ندارد.

گلین مقدم افزود:می توانیم در کنار دریای عمان تجهزات آب شیرین کن قرار داده و و نمک بازگشتی را به اقیانوس برگردانیم که به دلیل گستردگی پهنه آبی نمک بازگشتی تاثیری در آب نمی گذارد.و می توان آب را ه کمک کانال هایی به استان های سیستان بلوچستان ، اصفهان،کرمان و سمنان انتقال داد.

وی با بیان اینکه بحران آب در ایران  بسیار جدی است تصریح کرد:  امروز دریاچه ارومیه آینه عبرت جهانیان است و در کلاس های پایه  استرالیا این موضوع را بعنوان یک درس عبرت تدریس میکنند.

مدیر کمپین  مخالفین  انتقال آب خزر به کویر افزود:تا این لحظه بیش از 90 درصد دریاچه ارومیه مرده است و این اتفاق به دلیل  روی داده که اول ایجاد سد بر شاخه های بالایی تامین ککنده آب دریاچه و بعد هم انحراف آب ورودی به دریاچه ارومیه است.

رئیس دانشگاه فرهنگیان گیلان افزود: سر آخر همه آب های دریاچه تبخیر و تبدیل به نمک شد یعنی همان کاری که با با درچه آرال کردند ابتدا  به بهانه کشاورزی به دو قسمت و بعد چهار قسمت که سرانجام به  خشک شدن آن منتهی شد.

گلین مقدم با اشاره به اینکه سد هیرمند را خودمان برای کشور افغانستان ساختیم افزود: با بستن آب های سد هیرمند هامون را خشک کردیم   و دردناک است هامونی که  در آن سوسمار های محلی  و انواع آبزیان جای گرفته بودند امروز به خشکی کشیده شده است.

وی به طرح انتقال آب زاینده رود به یزد اشاره کرد و گفت: این طرح هم با شکست مواجه شده و در حال حاظر زاینده رود خشک شده است و مردم انجا نمادین ماهی گیری می کنند.

خدیجه گلین مقدم با اشاره به اینکه می خواهند با یک هزینه گزاف  این طرح را که  زیر نظر وزارت نیرو و پیمانکار آن خاتم الانبیاست به اجرا دربیاورند و آب را  به سمنان ،شاهرود ، دامغان و جاهای دیگر که درحال بررسی است با برجای گذاشتن یک خسارت بزرگ منتقل کنند.

 مدیر کمپین مخالفین انتقال آب خزر به کویر اظهار کرد: همچنین باید با متأسف بود که بدلیل عدم کار کارشناسی تا این لحظه دریاچه ارومیه ، جاموزیان، تشک، پریشان و دریاچه بختگان خشک شده است  و همچنین دریاچه قم هم درمعرض جدی نابودیست.

این فعال زیست محیطی گفت :ما کشوری داریم که بیشترین کویر را در خود دارد آیا این حق را داریم که شمال ایران  را که بعنوان نگین این کشور می درخشد نابود کنیم ؟درحالی که خزر برای کل ایران است و ما حق نداریم این نگین را  از دست بدهیم یعنی کویری به کویر های  ایران اضافه کنیم.

گلین درپایان  با بیان اینکه دریای خزر  از لحاظ  ژنتیکی  منحصر به فرد است و اگر به خطر بیافتد  اشتغال  در شمال به خطر می افتد اظهارکرد:همچنین  از لحاظ اقتصادی  منبع بسیار بزرگی را  از دست می دهیم.

گفتگو از:احمد محمودی چناری