به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ندای گیلان، رابطه عاطفی و عشق به امام حسین(ع) از شخص نبی خدا آغاز شد و در دل شیعیان و پیروان رسول الله(ص) ریشه دواند.اما اینکه این رابطه عاطفی تنها بُعد از روابط بین پیامبر(ص) و امام حسین(ع) بوده است یا نه، بحث مهمی است که باید در بستر تاریخ […]
اما اینکه این رابطه عاطفی تنها بُعد از روابط بین پیامبر(ص) و امام حسین(ع) بوده است یا نه، بحث مهمی است که باید در بستر تاریخ حیات سیدالشهدا(ع) به آن پرداخته شود.
حضرت رسول خاتم(ص) در مهمترین اجتماع مسلمین نام جانشینان خود را به امت خود اعلام کرد، پیش از آن نیز به بهانههای گوناگون از شخصیت حسنین(ع) تجلیل کرد. این فرایند قطعاً به مسئله مهم خلافت اشاره داشته و از عنصر روابط عاطفی نیز در راستای مقابله با انحراف استفاده شده است.
الگوی رابطه امام و امت
دکتر الله اکبری کارشناس مذهبی می گوید : امام حسین(ع) در تمام مدت زندگی خود در دوران کودکی، کنار جدش رسول خدا(ص) زندگی کرده و با آن حضرت مأنوس بوده است و حتی در وقت نماز از آن حضرت جدا نمیشد. رسول خدا سخت به او و برادرش اظهار علاقه میکرد و با جملاتی که درباره آنها فرمودند گوشهای از فضایل آنها را برای اصحاب بازگو کردند. برخی از این احادیث نظیر حدیث «الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ سَیِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّه» بسیار مشهور هستند.
پیامبر(ص) میکوشید تا مردم را ازعلاقه خود به این دو امام آگاه کنند. به همین منظور رسول الله(ص) فرمود: خدایا دوست بدار کسی که آنها را دوست بدارد. درباره امام حسین(ع) نیز فرمود: «حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ أَحَبَّ اللهُ مَنْ أَحَبَّ ُسَیْناً حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأَسْبَاط. حسین از من است و من از حسین هستم. خدا دوست دارد کسی را که حسین دوست بدارد. حسین نوهای از نوهها [یم] است». این محبتی که در میان مسلمانان به نماد رابطه خانوادگی تبدیل شده است از اهمیت رابطه امام و امت پرده برمی دارد.
دکتر محمد الله اکبری، استاد دانشگاه و نویسنده مجموعه مقالات «نگاهی نو به جریان عاشورا» درباره اهمیت ایجاد رابطه عاطفی و عقلایی بین شیعیان و امام حسین(ع) میگوید: از هر زاویهای که بخواهیم از شخصیت و ویژگیهای رفتاری امام حسین(ع) سخن بگوییم رفتار سیاسی و قیام حسینی پررنگتر دیده میشود. سیدالشهدا(ع) در سختترین شرایط تاریخی دست به قیامی تاریخی زد که موجب شد برای همیشه حق به جایگاه خود بازگردد. هرچند به دلیل کمبود یار و یاور به شهادت رسید.
این نویسنده و مدرس تاریخ اسلام میافزاید: بعد از واقعه کربلا، همه ائمه تأکید داشتند که همه شیعیان و محبان امام حسین(ع) به هر شیوهای که ممکن است، حتی در جمعهای سه -چهار نفره برای مقام خامس آل عبا(ع) بزرگداشتی برگزار کنند. در زمان حیات ائمه(ع) سرودن هر گونه شعر و مرثیه و نیز برپایی مراسم بزرگداشت برای مقام شهدای کربلا جرم بزرگی محسوب میشد.
وی با بیان اینکه در زمان بنی امیه گوینده و شنونده مقام امام حسین(ع) مجرم شناخته میشد، اظهار میکند: به همین دلیل بزرگداشت عاشورا جهاد در راه خدا بود.
شناخت اهداف امام حسین(ع) خردمندانه باشد
دکتر الله اکبری در بیان چرایی این نگرش منفی حکومت بنی امیه نسبت به بزرگداشت مقام امام حسین(ع) میگوید: حکومتی که خود موجب شهادت یک جمع عدالت خواه و مبارز شده است، نمیتواند اجازه برپایی بزرگداشت را برای آن جمع بدهد، زیرا برپایی بزرگداشت موجب بیان اهداف قیام و روشنگری میشد و ضد حکومت بود. به همین دلیل یکی از راههای روشنگری شیعیان درباره هدف و آرمان قیام و سیره امام، برپایی مجالس بزرگداشت مقام امام حسین(ع) بود.
وی تأکید میکند: هدف برپایی مجلس شناخت امام، عقلانی و شعوری و ابزار آن شور بود.
این نویسنده تاریخ اسلام با بیان اینکه شناخت قیام حسینی هم شور نیاز دارد و هم شعور، تصریح میکند: نکته مهم این است که شعور باید بر شور مقدم باشد، زیرا اگر شعور نباشد بزرگداشت امام حسین(ع) گرفتار انحراف میشود و اگر شور نباشد، جایگاه معنوی قیام بتدریج کمرنگ و فراموش میشود، بنابراین شعور و شور دو بال شناخت قیام است اما آنچه مهم است تقدم شعور برشور است تا به اهداف امام حسین(ع) نگاهی خردمندانه داشت.
دکتر الله اکبری میگوید: شمشیری که امام حسین(ع) برای مبارزه با انحراف و فساد برافراشت تا بر سر ستمگر فرود آورد امروز توسط برخی شیعیان انحرافی بر سرمان فرود میآید، قمه زنی و خودآزاری میکنند و امید بهشت دارند.
وی با بیان اینکه مهم است که چه کسی فرهنگ ما را نسبت به بزرگداشت مقام امام حسین(ع) تغییر داد و باید پشت پرده آن شناخته شود، تأکید میکند: حکومتهای جور و انحرافی در طول تاریخ با ایجاد انحراف در مسیر برپایی مجالس بزرگداشت مقام امام حسین(ع) سعی در کمرنگ کردن هدف و چرایی قیام حسینی داشتند. اینکه ناصرالدین شاه قاجار تکیه دولت را تأسیس میکند و خود بر در خیمه مینشیند و نقش صاحب مجلس را بازی میکند، برای این است که نوک شمشیرعدالت خواهی از سوی ظالم به سوی امت برگردد و به جای اینکه بر سر حاکم فاسد ظالم فرود آید بر سر خودمان بزنیم.
دکتر الله اکبری تأکید میکند: آنچه امروزه در دنیای ما رخ میدهد و برخی از شیعیان، از طرفداران امام حسین(ع) به نمایش گذاشتهاند با اهداف قیام حسینی همخوانی ندارد.
مدح همراه با معرفت باشد
این تاریخ نگار با بیان اینکه دستهای پشت پرده حاکمان ظالم در تغییر نقش آیین بزرگداشت مقام امام حسین(ع) موفق عمل کرده است؛ اظهار میکند: وقتی عقلانیت و شعور در معارف و قیام حسینی کمرنگ شد، ما شاهد انحراف هدف برپایی این مجالس شدیم و دیگر عدالت خواهی حسینی برای ستمگران خطری نداشت.
وی با تأکید بر اینکه نباید اجازه دهیم اهداف امام حسین(ع) در زندگی شیعیان کمرنگ شود، میگوید : شاعر و مرثیه خوان زمان ائمه به قیمت جان خود به مدح امام حسین (ع) می پرداخت ، مداح امروزی هم باید برای معرفت امام از جان خود بگذرد و تنها به شعر جذاب و صدای خوش اکتفا نکند که اینها تنها پوسته است و محتوا، معرفت امام.
دکتر الله اکبری ، کارشناس مسایل مذهبی با بیان اینکه بزرگانی مانند شهید مطهری، شهید صدر، محدث نوری و دکتر شریعتی برای حفظ محتوای قیام حسینی بسیار تلاش کردند ، میگوید : کتابی مانند لؤلؤ و مرجان محدث نوری دارای محتوای قوی در شرح قیام حسینی است اما متعجبم که برخی مدیحه سرایان از محتوای کم عمق استفاده میکنند.
وی در بیان راه حل بازگشت به مسیر واقعی قیام حسینی، اصلاح سبک پاسداشت مقام امام حسین را تنها راه عنوان میکند و میافزاید: اولین گام از دفتر مراجع برداشته شده است.
دعوت از سخنرانان عالِم برای آگاهی دادن به مردم قدم مهمی است که به شناخت امام منتهی میشود و میتواند الگوی خوبی برای مساجد، هیئتها و تکیهها شود. در پاسداشت امام باید هدف بیان شود نه ابزار.
این نویسنده کتابهای تاریخی میگوید: شیعه با تکیه بر چهار نیروی قوی قرآن، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه و بزرگداشت قیام امام حسین میتواند قلب مردم جهان را فتح کند. نهضت حسینی حاوی پیامی است که همه عدالت خواهان را به خود جذب میکند اگر ما به عنوان شیعیان حسین(ع) از محتوای عاشورا غافل نشویم.
Thursday, 23 January , 2025