اساسا تفکیک میان جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی که در طول سال های بعد از بهمن 57 خیلی کمتر از اهمیتش به آن پرداخته شده است موضوعی است که باید به صورت ویژه مورد بررسی قرار گیرد . شاید یکی از جرقه هایی که مطالعه پیرامون چرایی این تفکیک را برجسته تر می کرد مشکلات و ناکارآمدی هایی بود که در نظام مبتنی بر جمهوری اسلامی پدید آمد و اساسا در هنگام بحران ها و رخداد دشواری هاست که علل شناخت یک پدیده دارای اهمیت موضوعی می شود . پرسش از چرایی انقلاب اسلامی ایران و چیستی و چرایی آن و تشکیل حکومتی به نام جمهوری اسلامی از تلفیق دو رکن دموکراسی و اسلام در کشوری که با ریشه انقلابی حکومت قبلی اش را سرنگون کرده بود در نوع خود قابل توجه است .

امام راحل به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی در روزهای رهبری نهضت به خوبی با شناخت همین بحران های پیش رو از خلق یک مفهوم جدید در دنیای بین الملل و روی کار آوردن نظامی ار تلفیق جمهوریت با آرمان های اسلام سخن گفتند که نتیجه آن پیدایش جمهوری اسلامی شد . در حقیقت تاکید خود امام بر واژه جمهوری اسلامی نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد نیز دقیقا به همین علت بود که جمهوری اسلامی مفهومی مبتنی بر منافع ملی و حفظ تمامیت ارضی است و در این مسیر ممکن است بسیاری از نارسایی ها و ناکارآمدی هایی وجود داشته باشد که ضربات جبران ناپذیری را به آرمان اصلی اسلام وارد کند و لذا امام با هوشمندی آن را از مفهوم انقلاب اسلامی جدا ساختند .

ما هیچ گاه مدعی تشکیل حکومت اسلامی نبوده و نیستیم چرا که ارزش ها و ساختارهای حکومتی را با واژه ای به نام مقبولیت و یا همان جمهوریت گره زدیم و البته در این مسیر مفهوم مردم سالاری دینی را برای اولین بار تئوریزه کردیم . از سوی دیگر باید دانست که انقلاب اسلامی که غایت اهداف خیزش مردمی و رهبری امام در آن مقطع بود با تاکید روی حفظ مناقب دینی و رویکرد امنیتی فرهنگ محور فراتر از حفظ موقعیت های خاص یک کشور و یا تفهیم واژه هایی نظیر منافع ملی و یا برد – برد به حفظ و بسط ارزش های دینی می پردازد و در این مسیر به جای تسامح حتی در برخی موارد نسخه تقابل را تجویز می کند . در حقیقت باید دانست که انقلاب اسلامی ایران برای اولین بار در تاریخ مفهوم جدید از واژه انقلاب به معنای جنبش و خیزش مردمی برای دگرگونی در ابعاد مختلف سیاسی،اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی را ارائه دادو آن عبارت بود از گره زدن پشتوانه عظیم فکری فرهنگی برای حاکم سازی تفکر توحیدی مبتنی بر نظم و نظام انقلابی .

در حقیقت ما در تفکیک جمهوری اسلامی از انقلاب اسلامی بر روی تفکیک شکل حکومت از محتوای حکومت تاکید داریم . ممکن است در طول برپایی یک حکومتی به دلایل مختلف ادامه شکل حکومت به معنا و مفهوم نظام سازی دچار خطاهای بسیاری شده و برای ادامه راه شکل بهتری در نظر گرفته شود . این جاست که توجه عمیق مسئولان و نخبگان به پرورش باورهای محتوای حکومت هر گونه دگرگونی در شکل ظاهری را به راحتی قبول می کند و در مقابل آن گارد نمی گیرد چون که به خوبی می داند اساس باید محتوای حکومت باشد .

اکنون در روزگاری به سر می بریم که برخی تنها هم و غم خود را بر روی حفظ شکل حکومت استوار کرده اند در حالی که باید دانست باید به جای صرف توان کشور جهت حفظ جمهوری اسلامی، دغدغه و اهمیت اصلی الگوهای پیشرفت را بر روی موضوع حفظ انقلاب اسلامی معطوف کرد چرا که هویت اصلی، حفظ خود جمهوری اسلامی نیز از رهاورد بسط انقلاب اسلامی می گذرد . حالا آقای روحانی به عنوان حفظ جمهوری اسلامی (منتشر شده در فصلنامه راهبرد شماره 39 سال 1385) این روزها باید تکلیف خود و دولتشان را روشن کند که در مسیر حرکت پیش رونده جامعه بر روی کدام آرمان تاکید دارند؟ اگر هنوز رئیس جمهور بر دغدغه های سابق خود یعنی اولویت جمهوری اسلامی به نسبت انقلاب اسلامی استوار است؛ باید به خوبی بدانند که منظومه ذهنی ایشان برای خود جمهوری اسلامی نیز مخرب است چه برسد به انقلاب اسلامی.

با توجه به نکته ای که امام راحل فرموده بودند : “علل موجده انقلاب اسلامی همان علل مبقیه انقلاب اسلامی است” و از آنجایی که فعلا بهترین بستر برای اجرا،حفظ و بسط انقلاب اسلامی در جهان همین جمهوری اسلامی ایران است، بایستی برای حفظ جمهوری اسلامی اهتمام ورزید تا به قوام اولویت یعنی انقلاب اسلامی کمک کند. حال اگر بنا به نظر شما (آقای روحانی) اولویت جمهوری اسلامی باشد و چون رای مردم در هرلحظه بنا دلایل تمایلات افراطی به غریزه احتمال منحط شدن دارد و از طرفی در اولویت جمهوری اسلامی، نظر مردم حرف اخر را می زند ممکن است برای جلب نظر مردم با هر گونه انحرافی و حفظ جمهوری اسلامی ، تصمیمات اشتباهی اخذ شود تا جایی که شاهد ذبح انقلاب اسلامی به نفع جمهوری اسلامی باشیم.

آقای روحانی؛ رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران، لطفا همان طور که در سال 1385 صراحتا موضع خود را تبیین و اولویت جمهوری اسلامی را در نسبت با انقلاب اسلامی بیان کرده بودید، باری دیگر نیز به صراحت نظر خود را در سخنرانی های خود بیان نمایید. امیدواریم حضرتعالی جزو رویش های انقلاب باشید و از نظر محنط خود مبنی بر اولویت جمهوری اسلامی به نسبت انقلاب اسلامی دست کشیده باشید. هرچند وظیفه شما حفظ امنیت ملی و منافع ملی است اما تصور غلط در تشخیص اولویت ها می تواند دلیلی شود بر قیام علیه امام امت که سعادت را بر امنیت مرحج می دانند. پس؛امیدواریم که سعادت ملی را بر امنیت ملی و حفظ و بسط مناقب دینی را بر منافع ملی ترجیح دهید،در غیر این صورت آرمان پرس بر خود واجب می دارد که در جهت اصلاح و مهار این خبط بزرگ وارد عرصه روشنگری شود.

و من الله التوفیق