به گزارش ندای گیلان از رشت، مشاور کمیسیون بهداشت محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر رشت با طرح این موضوع که یکی از چالش ها در حوزه محیط زیست شهری مدیریت پسماند شهری است تاکید کرد: پسماند یکی از مهمترین منابع آلودگی و ویرانی زمین بویژه در حوزه شهرها می باشد  و مدیریت پسماندهای شهری یکی از مهم ترین و پیچیده ترین وظایف در مدیریت شهری در کلانشهرها محسوب می شود.

بخش زیادی از پسماندهای جامد شهری چنانچه به موقع تفکیک و جداسازی شوند دارای ارزش اقتصادی فراوانی هستند. پسماند عادی،نخاله های ساختمانی، پسماند بیمارستانی، پسماند صنعتی از انواع پسماندهای تولید شده در شهرها هستند.

عماد مطالبی عضو نخبه باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان بیان داشت: سهم تولیدی پسماند خانگی حجم زیادی از پسماند حوزه شهرها را بویژه در کلانشهرها به خود اختصاص می دهد و باید به این نکته توجه داشت که بیش از نیمی از پسماند تولیدی در کلانشهرها را مواد فسادپذیر- پسماند تر تشکیل می دهند. نبود یک سیاست منسجم و یکپارچه که مبتنی بر اصول علمی و مدیریتی و اقتصادی برای اقلام بازیافتی است یکی از مهمترین چالش های حوزه پسماند می باشد. بیشتر اقلام بازیافتی توسط عوامل غیر مجاز از سطح مخازن در سطح مناطق شهری جمع آوری می شوند و نمی توان نام پسماند پاک را روی آن گذاشت. از مهمترین ایراداتی که در این حوزه می توان وارد کرد مخلوط شدن اقلام بازیافتی با زباله و ضایعات دفنی و غیر بهداشتی است که تفکیک و جداسازی اقلام را با مشکلات زیادی مواجه می کند

این پژوهشگر برتر با بیان اینکه عدم تامین اعتبارکافی و سرمایه گذاری در تهیه و خرید ملزومات و تجهیزات مرتبط و همچنین احداث مراکز پردازش و بازیافت از دیگر چالش های حوزه پسماند در شهرها می باشد و شیوه نادرست مدیریت شیرابه های محل دفن و نفوذ آنها به آبهای زیرزمینی را از دیگر چالش های این حوزه دانست. همچنین انتشاز گازهای گلخانه ایی در محل های دپو و دفن متاسفانه در حال افزایش است و اثرات نا مطلوبی را روی شاخص های هوای پاک می گذارد.

وی افزود : نظارت ناکافی بر روی پسماندهای پزشکی در سطوح شهرها باعث اختلاط پسماندهای پزشکی با سایر پسماندها و رها سازی در مخازن سطح شهرها بویزه کلانشهرها شده است که می تواند مشکلات بهداشتی را برای شهرها و کلانشهرها به همراه داشته باشد. از دیگر مواردی را که در حوزه چالش های زیست محیطی پسماند در مدیریت محیط زیست شهری می توان بر آن تمرکز نمود رهاسازی پسماندهای غیر قابل بازیافت مراکز تولیدی و صنایع کارگاهی در شهرها در مخازن مکانیزه سطح شهر و یا تخلیه در حاشیه معابر و پهنه های شهری  است.

این کارشناس آمایش شهری ، خواستار همکاری و مشارکت جوامع بومی و محلی و گروه های مردم نهاد و بخش خصوصی در نقش پذیری بیشتر در حوزه پسماند شهری و محیط زیست شهری شد.  وبا تقویت مدیریت مشارکتی در این بخش و نگاهی راهبردی در حوزه پسماند سبب اتخاذ رویکرد سلسله مراتبی در مدیریت پسماند شامل جلوگیری از تولید، کاهش تولید، استفاده مجدد، بازچرخش، بازیابی، تصفیه و در انتها دفن پسماند شد.

مشاور کمییسیون عمران و توسعه شهری شورای اسلامی شهر رشت با بیان اینکه یکی از اساسی ترین راهکارهای کاهش دفع و دفن پسماند شهری تفکیک پسماندهای خشک از پسماندهای تر و آلی است. تفکیک از مبدا را بهترین و موثرترین شیوه کاهش حجم پسماند، هزینه های حمل، پردازش و دفع آن دانست و برای انجام تفکیک از مبدا تصریح نمود که نیاز به امکانات سخت افزاری و نرم افزاری فراوانی است.

وی خاطر نشان کرد لازمه موفقیت در این عرصه، همان مدیریت مشارکتی و همکاری همه جانبه تیم اجرایی و مدیریت پسماندها، مردم، واحدهای اداری و تجاری فعال، در سطوح شهری است و سپس گام بعدی را افزایش میزان بازیافت و پردازش انواع پسماندهای جامد و تولید انرژی دانست که  باید در برنامه ها  قرار گیرد.

این کارشناس محیط زیست افزود که باید با اعمال و توسعه نظارت های قوی و دقیق و تخصصی از سوی مراجع ذیصلاح و همکاری همه جانبه سازمان های متولی مدیریت شهری در پایش بر مراکز درمانی و صنعتی جهت بی خطر سازی پسماندهایشان و ممانعت از اختلاط آنها با پسماندهای خانگی، تجاری و اداری گام های موثرتر و پیشرو در این عرصه برداشته شود. اهمیت موضوع و حساسیت آن و وجود ضایعات خطرناک مراکز درمانی و میزان حجم اینگونه زباله ها و ضرورتی که از نظر کمی و کیفی می تواند موجب اشاعه انواع بیماریها و آلودگی شدید آبهای سطحی و زیرزمینی شود، با در نظر گرفتن اینکه ضوابط جمع آوری زباله های بیمارستانی در این زمینه وجود دارد در خصوص اجرای این قوانین باید نظارت و کنترل مداوم و سخت گیرانه ایی انجام پذیرد.

مطالبی در پایان تاکید کرد : استفاده از روش هایی غیر از دفن برای پسماند از جمله هضم بی هوازی و کمپوست و زباله سوزی و ترکیبی از این روشها می تواند در مدیریت پسماند و کاهش اثرات سو بر محیط زیست شهری اثربخش و مطلوب و کارآمد باشد. هضم بی هوازی، تجزیه بیولوژیکی مواد آلی در غیاب اکسیژن است که نتیجه این فرآیند تولید بیوگاز و مواد تثبیت شده است که می تواند به خاطر داشتن درصد بالایی از گاز متان ارزش حرارتی متوسطی به همراه داشته و از آن برای مصارف خانگی و صنعتی استفاده کرد. فضولات دامی و پسماندهای کشتارگاهی و زائدات کشاورزی، پسماندها و پساب های صنایع غذایی، فاضلاب و پسماندهای فساد پذیر شهری از جمله منابعی هستند که در هضم بی هوازی برای تولید بیوگاز بکار می روند. در کنار این اقدامات با فرهنگ سازی و آموزش و ارایه تسهیلات به شهروندان جهت کاهش تولید پسماند، مدیریت شهری در لایه های مختلف اجتماعی می تواند اقدام موثری انجام دهد.

به طوری که آموزش لازم برای کاهش تولید پسماند در مبدا و آموزش جداسازی پسماندها به شهروندان مهم ترین گام بازیافت پسماند است. و از طرف دیگر دخالت مردم در سود حاصل از بازیافت و خصوصی سازی مدیریت پسماند های شهری و مشارکت عمومی جامعه و جدا سازی پسماند در مبدا از مهم ترین شروط کاهش تولید پسماند و تفکیک آن در مبدا، محسوب می شود و در کنار این اقدامات سیاست های تشویقی مانند تسهیل سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه پسماند شهری و طبقه بندی خدمات سازمان مدیریت پسماند برای واگذاری از راهکارهای اقتصادی و سبب مدیریت مصرف و زمینه ورود بخش خصوصی به حل مشکل پسماند خواهد شد. ارایه بسته های خدمتی مانند معافیت های مالیاتی نیز از مهمترین این افدامات در این زمینه محسوب می شود.