به گزارش نداي گيلان: فرامرز طالبی متولد ۱۶ آذر ۱۳۲۹ است. زاده شده در تهران اما از خانواده ای گیلانی. خودش را یک گیلانی اصیل می داند و از چهره های شناخته شده تئاتر و ادبیات ایران و گیلان محسوب می شود. او دستی هم در روزنامه نگاری و پژوهش دارد و عضو خانه فرهنگ گیلان هم است. به بهانه روز ملی سینما با او درباره سهم گیلانی ها در صنعت سینمای ایران گفت و گو کردیم.

س- سهم گیلانی ها در سینمای ایران چقدر است؟

ج- واقعا نمی دانم. نگاه من به سینما بیشتر معطوف به سینمای مستند حرفه ای است و در این بخش معتقدم که گیلانی ها نقش پررنگی در تولیدات ملی دارند. مخصوصا وجود شخصیت بزرگی مانند محمدرضا اصلانی در این حوزه ، خود موید نقش تاثیرگذار هنرمندان گیلانی در سینما است. در سینمای مستند کمتر هنرمندی در جایگاه آقای اصلانی داریم. هرچند ایشان سینمای بلند هم کار کرده اند اما نقش بسزایی در سینمای مستند دارند. نگاه همه جانبه فنی و انسانی ایشان به سینما مثال زدنی است. ایشان گیلانی هستند و یکی از افتخارات استان ما.

س- در سینمای عام و به اصطلاح در صنعت سینما ، گیلانی ها چقدر توانسته اند رشد کنند؟

ج- سینما را قبل از هرچیز با مولفش یعنی کارگردان می شناسند و بعد با بازیگر و سناریست و عوامل دیگر. بنده کارگردانان گیلانی مشغول در عرصه ملی را زیاد نمی شناسم. شاید تعدادشان انگشت شمار باشد. اما یکی از آنان همین کارگردان فیلم «در دنیای تو ساعت چند است» است که به عبارتی مادری گیلانی دارد. به این جوانان که البته تعدادشان زیاد نیست می توان امیدوار بود.

س- اما همین ها هم در خود گیلان پرورش نیافته اند. چرا در گیلان زمینه برای پرورش سینماگر وجود ندارد؟

ج- به مساله آموزش برمی گردد. رشد در سینما و اصولا هر هنر دیگری به آموزش ربط دارد. مگر در گیلان چند آموزشگاه سینمایی وجود دارد که بتواند کارگردان و بازیگر تربیت کند؟ یا مگر در گیلان دانشگاه هنر که در رشته سینما هنرجو بپذیرد داریم که انتظار تربیت نیرو داشته باشیم؟ اصولا نهادهای فرهنگی در گیلان چه برنامه هایی برای تربیت شخصیت هنری جوانان دارند؟ یقین دارم که باید روی این مسایل در گیلان کار کرد. باید در سیاست های هنری استان بازنگری کرد. باید به همین اندک آموزشگاه های فعال در استان کمک کرد. باید زمینه ای به وجود آورد که هنرمندان گیلانی با صنعت سینمای جهان آشنا شوند. باید این حرفه و صنعت را دقیق بشناسیم. باید در استان ها روی این مسایل کار کرد. اگر قرار است به صورت علمی به سینما بپردازیم باید جوانان ما را با این صنعت در دنیا آشنا کنیم.

س- آیا در گیلان به اندازه کافی استعداد در حوزه سینما وجود دارد؟

ج- حتما وجود دارد. بچه هایی که در گیلان آموزشگاه دارند نشان داده اند که عاشق کار کردن و شناخته شدن هستند. استعداد بی بروگرد وجود دارد اما این استعدادها نیاز به سرمایه گذار دارد تا متبلور شود. در گیلان سرمایه گذار در بخش سینما نیست. گیلان مشکل سرمایه گذاری در هر بخشی را دارد. سینما و هنر هم از این قاعده مستنثی نیست.

س- گیلان به استان فرهنگی مشهور است اما چرا مدت هاست در عرصه فرهنگ کشور آن ظهور و درخشش سابق را ندارند؟

ج- فکر نکنم اینطوری باشد. مثالی می زنم. سریال پس از باران را نگاه کنید. وقتی ساخته شد بسیاری از جوانان استان را به سمت سینمای حرفه ای کشاند. ما برای تحلیل درست این موضوع نیاز به آمار دقیق داریم. شاید حرف شما هم درست باشد اما این را می دانم که گیلان از نبود سرمایه گذار رنج می برد. چشم بسته می گویم که گیلان استان فرهنگی است و افراد بسیاری هستند در سینمای امروز ایران که برخاسته از همین خاک هستند و خیلی های دیگر هم استعدادش را دارند اما به علت نبود امکانات و سرمایه گذاری در این بخش مجال حضور نمی یابند.

س- خیلی از هنرمندان گیلانی فعال در عرصه ملی زاده گیلان هستند اما به لحاظ هنری پرورش یافته محیط هنری گیلان نیستند. دلیلش چیست؟

ج- بنده چندان این مرزبندی ها را قبول ندارم. مخصوصا در هنر که مرزها در دنیای امروز بهم ریخته است. اما طبیعی است که در تهران شرایط بهتری وجود دارد و امکان رشد بیشتر است. تهران سرمایه ، امکانات و تکنیک را باهم دارد. تمامی ابزارهای رشد در تهران وجود دارد اما در گیلان و حتی استان های دیگر این شرایط وجود ندارد. پس طبیعی است که هنرمندان شهرستانی برای رشد و پیشرفت به تهران می روند و در آنجا پرورش می یابند.

س- فیلم هایی که توسط شبکه باران ساخته می شود چه کیفیتی دارند؟

ج- فیلم های شبکه باران را کم می بینم اما آن هایی را هم که دیدم کیفیت بسیار پایینی داشتند.

س- دلیلش چیست؟ آن هم در استانی که می گویید استعدادهای خوبی دارد؟

ج- شاید به این دلیل باشد که خود تلویزیون مرکز گیلان دقت لازم را در کیفیت آثارش نمی کند. درحالیکه از همین آدم هایی که برای شبکه باران اثر تولید می کنند می تواند استفاده بهتری کند. همین آدم ها با برنامه ریزی بهتر و با همین امکانات موجود هم می توانند آثار خیلی بهتری بسازند.

س- چرا در عرصه ملی فیلم درباره گیلان کمتر ساخته می شود. تنها نمونه اش فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟» بود که با استقبال بی نظیری هم روبرو شد.

ج- والله نمی دانم. باید در این زمینه پژوهش کرد. متاسفانه در سینمای ما نگاه پژوهشی بسیار ضعیفی وجود دارد. یعنی سینمای ما پشتوانه پژوهشی کمی دارد. تنها چند نفر مانند آقای بهزاد عشقی هستند که در ایران نقد سینمایی را براساس پژوهش انجام می دهند. درباره این سوال شما هم نیاز شدیدی به پژوهش وجود دارد تا دریابیم که چرا درباره شهرهای دیگر ایران فیلم ساخته می شود اما درباره شهرهای گیلان اثر قابل توجه کمی وجود دارد.

س- هنرمندان عرصه سینما در گیلان بیش از هرچیز به چه عواملی نیاز دارند؟

ج- به دانش سینما. هنرمندان و هنرجویان ما باید با سینمای جهان آشنا شوند. جریان های سینمایی را در تاریخ سینما بشناسند. دیدن و آنالیز فیلم های روز دنیا بسیار مهم است و از ضروریات این حرفه محسوب می شود. اما در محافل ما درباره این مباحث کمتر بحث می شود. اگر ما کانون فیلم داشتیم این بحث ها صورت می گرفت. وجود نهادهای قوی آموزش سینمایی در گیلان خیلی می تواند به هنرجویان این حرفه کمک کند تا با قواعد سینما و جریانات روز و تاریخچه سینما آشنا شوند.

س- چرا در گیلان ما چنین نهادی نداریم؟

ج- قبلا داشتیم اما الان نداریم. دلیلش را نمی دانم اما می دانم که اداره ارشاد و نهادهای فرهنگی دیگر باید در راه اندازی و حمایت از تاسیس چنین نهادهایی کوشا باشند. ما باید به دنبال سینمای روز دنیا باشیم و فیلم های جهان را مرتبا آنالیز کنیم تا جوانان ما بدانند در دنیای امروز و سینمای امروز چه می گذرد. وجود یک نهاد آموزشی و علمی سینمایی در گیلان یکی از ضروریات است.