ندای گیلان-نبی شریفی:«همه مردم را نمیتوان برای همیشه فریب داد. من به این حرف او (آبراهام لینکلن) اعتقاد دارم.» این سخنان «عمران خان»، موسس و رهبر حزب «تحریک انصاف» در انتخابات سال 2013 بود، که البته در آن زمان از نواز شریف شکست خورد. او اما حالا نشان داد که به وسیله همین شعار می توان رقیبان را به زیر کشید. عمران خان توانسته با استفاده از ضعف های خاندان «بوتو» و «شریف» که برای سال ها قدرت بین آن ها در گردش بود، «جریان سوم» را به اوج برساند. علاوه بر این، از جمله عوامل پیروزی وی، عملکرد پرانتقاد حزب «مسلم لیگ، نواز» در پنج سال گذشته است که اداره امور پاکستان را عهده دار بود. همچنین فساد مالی خانواده نواز، همزمان با انتشار اسناد پاناما که به محرومیت دایمی از فعالیت های سیاسی و حبس 10 ساله وی انجامید، تیر خلاصی به حزب مسلم لیگ بود. دلیل دیگر نیز حزب «مردم» بود که نتوانست در پنج سال گذشته با بازسازی موقعیت سیاسی خود پس از شکست در انتخابات پارلمانی در سال ۲۰۱۳ و از دست دادن 76 کرسی به فعالیت های جدی حزبی به خصوص در جایگاه اپوزیسیون بازگردد. در این هنگام، سخنرانی های آتشین و احساسی عمران خان در نقد عملکرد دولت های سابق پاکستان با محوریت فساد گسترده آنان سبب شد تا وی خود را در قامت یک ناجی برای برون رفت از فساد در این کشور معرفی کند.عمران خان میخواهد «پاکستان نوین» را بسازد،اما ارتش این کشور چقدر با وی همراه است؟ این در شرایطی است که دو حزب رقیب «مردم» و «مسلم لیگ» معتقدند که ارتش در به قدرت رساندن عمران خان نقش به سزایی داشته است . باید در عمل دید که روی کار آمدن تحریک انصاف که پیش از این منتقد جدی دو حزب مسلم لیگ نواز و مردم پاکستان بود، چه تاثیری در سیاست، امنیت و اقتصاد پاکستان پدید خواهد آورد وبا توجه به این که پاکستان همسایه بلافصل جمهوری اسلامی است و سیاست خارجی آن کشور میتواند تأثیرات مهمی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی بر جای بگذارد ، در سیاست خارجی پاکستان چه تغییری اعمال خواهد شد. ،درادامه به برخی از دیدگاه های سیاست خارجی عمران خان اشاره می کنیم:
آیا “عمران خان” پاکستان را به ایران نزدیک خواهد کرد؟/موضع نخست وزیر جدید پاکستان در برابر آمریکا چیست؟
پرینتاسلام آباد که پیش از این بر سر خط لوله صلح و حضور تروریست های مختلف در نوار مرزی با ایران اختلافات اطلاعاتی - امنیتی با تهران داشت در یک چرخش سیاسی و نظامی تلاش کرد خود را به تهران نزدیک کند
الف) آمریکا: پاکستان از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مناسبات نزدیکی با آمریکا برقرار کرده بود؛ اما آمریکا طی سالهای گذشته و به ویژه از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ روند ائتلافهای خود در آسیا را تغییر داده است. شهریور ماه سال گذشته، واشنگتن مناسبات خود با «هند» بهعنوان دشمن سنتی پاکستان را تقویت کرد؛ چرا که به دنبال مهار چین بود. در مقابل، پاکستان نیز روابط خود را با چین گسترش داد. برخی معتقدند که پاکستان اهمیت استراتژیک خود را برای آمریکا ازدستداده و در عین حال برای چین از اهمیت راهبردی برخوردار شده است. نمونه آن را می توان در تعلیق کمکهای نظامی ۹۰۰ میلیون دلاری آمریکا به پاکستان همزمان با روی کار آمدن ترامپ مشاهده کرد. جدایی اسلام آباد-واشنگتن در حالی ادامه دارد که از عمران خان به عنوان یکی از منتقدان سیاست های ایالات متحده در مبارزه با تروریسم یاد می شود. برای مثال، در نوامبر سال 2013 طرفداران« تحریک انصاف» مسیر اصلی تدارکات نیروهای ناتو در افغانستان را که از پاکستان می گذشت، بستند. همان زمان عمران خان، آمریکا را متهم کرد که تعمدا با کشتن «حکیما… محسود»، رهبر طالبان پاکستان، به تلاشهای صلح و روند مذاکره با طالبان پاکستان لطمه زده است. اما اکنون پیروز انتخابات پارلمانی پاکستان در زمینه سیاست خارجی، خواستار «گسترش روابط با آمریکا بر اساس گسترش منافع متقابل» شده و از تلاش برای کاهش تنش با هند، دشمن سنتی پاکستان سخن گفته است.
ب) افغانستان: پاکستان از سوی همسایگان،کشورهای منطقه و برخی قدرت های غربی به دو گانگی در مبارزه با تروریسم متهم است و منتقدان سیاست خارجی این کشور،اسلام آباد را به استفاده ابزاری از گروه های افراطی برای ضربه زدن به منافع دیگر بازیگران منطقه ای متهم می کنند.افغانستان کشوری است که بیشترین انتقادها و اعتراض ها را به سیاست خارجی و راهبرد مبارزه با تروریسم پاکستان دارد.از نظر دولت کابل،اسلام آباد با تفکیک طالبان به خوب و بد،عملا برنامه مبارزه با تروریسم افغانستان را با موانع جدی مواجه کرده است. با نگاهی به سخنرانی های انتخاباتی عمران خان،به نظر می رسد او حداقل در مقام حرف با پذیرش ابهامات و اشتباهات سیاست خارجی و راهبرد ضد تروریسم این کشور،خواهان شفافیت در این زمینه با هدف گرفتن بهانه ازآمریکا و برخی کشورهای غربی برای تشدید فشار بر اسلام آباد است.
ج) ایران: بسیاری شروع بحران در شبه جزیره عربستان و تلاش ریاض برای تسلط بر صنعا را آغاز شکاف میان دستگاه نظامی امنیتی تهران و اسلام آباد می دانستند در حالی که این فضا با ایجاد اختلاف میان اسلام آباد – واشنگتن به یک رویکرد راهبردی و همراهی نزدیک شد. اسلام آباد که پیش از این بر سر خط لوله صلح و حضور تروریست های مختلف در نوار مرزی با ایران اختلافات اطلاعاتی – امنیتی با تهران داشت در یک چرخش سیاسی و نظامی تلاش کرد خود را به تهران نزدیک کند و برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی در ایران شاهد بازدید رئیس ستاد کل نیروهای مسلح از کشورش باشد. دراین بین بازدید سردار باقری تاثیرات متفاوتی ایجاد کرد و بسیاری معتقدند این بازدید بر پایه نیازهای راهبردی تهران – اسلام آباد در حوزه انرژی و استمرار خط اقتصادیِ راه ابریشم و نیز مقابله با تروریسم احتمالی در افغانستان است. بازدید سردار باقری از نیروهای ارتش یازدهم پاکستان در نوار شمالی نشان دهنده رویکرد دوطرف برای استفاده از ظرفیت های مشترک است.رویکردی که عمران خان نیزدر نخستین نشست خبری خود پس از اعلام نتایج به آن تاکید کرد. او ایران را همسایه مهم پاکستان توصیف کرد و گفت برای روابط بهتر با این همسایهاش تلاش میکند.با توجه به نزدیکی بسیار زیاد دولت نواز شریف به عربستان این تغییر در اسلام آباد به هر روی به نفع ایران به نظر می رسد البته روابط دولت جدید پاکستان با ایران را باید در پازل بزرگ تری از تغییری که در منطقه در حال وقوع است تحلیل کرد . سیاست جدید ایالات متحده درباره این منطقه که مرکز ثقل آن بر کنترل چین متمرکز است به نوعی در خط بندی های موجود در منطقه نیز تاثیرات خود را گذاشته است .درخصوص پاکستان با توجه به آن که کاخ سفید به دنبال مذاکره با طالبان است از هم اکنون ارتش پاکستان به عنوان سیاست گذار اصلی در این کشور روند دور شدن از آمریکا و نزدیکی به دیگر رقبای این کشور را آغاز کرده و دور جدیدی از روابط با چین ، روسیه و ایران را کلید زده است.در این زمینه به تازگی اخباری مبنی بر تشکیل ائتلاف جدید امنیتی شرق با حضور چین ،روسیه ،ایران و پاکستان منتشر شد که اولین نشست آن در اسلام آباد برگزارشد. نشستی که واکنش واشنگتن را نیز در پی داشت .بنابراین به نظر می رسد دولت مورد حمایت ارتش یعنی عمران خان و حزب انصاف در ادامه این روند نگاه جدی به نزدیکی با ایران، چین و روسیه خواهد داشت.
با همه آن چه گفته شد، تحلیل سیاست خارجی پاکستان بدون در نظر گرفتن اوضاع داخلی این کشور و رابطه نخست وزیر با ارتش و آی.اس.آی سازمان اطلاعات نظامی قدرتمند پاکستان غیر ممکن است. باید منتظر ماند و دید که ارتش نقش همراه یا سد راه عمران خان را در دولت جدید بازی خواهد کرد. از این گذشته در کشور های توسعه نیافته همواره سیاستمداران تا قبل از به قدرت رسیدن مواضعی پوپولیستی اتخاذ می کنند و بعد از به قدرت رسیدن رویکرد های اعلامی آنان با رویکردهای اعمالی متفاوت خواهد بود .همچنان که بسیاری از منتقدان عمران خان برنامه های اورا پوپولیستی و جاه طلبانه می دانند و معتقدند این شعارها در مقام عمل با تغییرات جدی روبه رو خواهد شد .عمران خان، دانش آموخته علوم سیاسی ازدانشگاه آکسفورد و کاپیتان سابق تیم ملی کریکت پاکستان که این تیم را در سال 1992 به مقام قهرمانی جهان رساند، با موجی از شعار های پوپولیستی برای ساختن «پاکستان نوین» پا به میدان گذاشته است. حالا، مردم پاکستان منتظر تغییر هستند و او می داند «همه مردم را نمیتوان برای همیشه فریب داد»
http://www.nedayegilan.ir/?p=93151
برچسب ها
نوشته های مشابه
ثبت دیدگاه
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
Sunday, 24 November , 2024