به گزارش سرویس سیاسی ندای گیلان،در ماه های اخیر به ویژه  پس از انتخابات 29 اردیبهشت، در میان شخصیت ها و احزاب اصلاح طلب و اصولگرا موجی از انتقادها از ساختار، فعالیت و برنامه ها شکل گرفته است که نوید تحولات جدیدی را در آینده این نهادها می دهد. تحولاتی که دامنه آن ها می تواند از تغییرات برخی چهره ها و ساختارها تا گفتمان حاکم بر 2جریان سیاسی کشور باشد. در این میان روی کار آمدن نسل فعالان سیاسی جوان هم به عنوان بخشی از این تحول یا تسریع کننده این تحول مطرح شده است.

شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان پس از انتخابات اخیر با انتقاد برخی از چهره های برجسته اصلاحات و احزاب این جریان روبه رو شد. این موج انتقادها در هفته گذشته نیز ادامه پیدا کرد.

سجاد سالک: تشکل‌ها در جریان اصلاحات نیازمند اعتماد بیشتری از سوی حاکمیت هستند

سجاد سالک عضو حزب ندای ایرانیان درباره آسیب شناسی جریان اصلاحات می گوید: هوشمندی و هوشیاری سیاسی حکم می کند اصلاح طلبان با آسیب شناسی عملکرد خود رو به آینده حرکت کنند. به عنوان مثال برخی از مسائلی که اصلاح طلبان باید به آن توجه کنند، ترمیم ساختار احزاب و بخش دیگر آن شاکله ائتلاف جبهه‌ای آنان است. وی می افزاید: در شرایط فعلی اصلاح طلبان به صورت جدی نیازمند این هستند که تشکل‌های خود را فعال کنند و با جدی گرفتن کار حزبی روند فعالیت خود را از حالت گعده‌ای خارج سازند. از طرفی تشکل‌ها در جریان اصلاحات نیازمند اعتماد بیشتری از سوی حاکمیت کشور هستند و این انتظار وجود دارد که از سوی نهادهای مختلف نگاه مهربانانه تری را به احزاب شاهد باشیم.

اسماعیل دوستی: بزرگان اصلاحات باید درباره سازوکار شورای عالی اصلاح طلبان فکر اساسی بکنند

اسماعیل دوستی عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی هم در گفت و گویی تأکید می کند: با اتمام انتخابات، ماموریت شورای عالی سیاست گذاری پایان یافته است، باید بزرگان اصلاحات فکری اساسی کنند و در کنار  توجه ویژه‌ به احزاب ، سازوکاری بهتر از شورای فعلی در نظر بگیرند.

علی صوفی: بسیاری از هدف‌های شورای عالی سیاست‌گذاری رنگ باخته است

علی صوفی دبیر کل حزب پیشروی اصلاحات که خود زمانی عضو این شورا بود در مصاحبه ای تصریح می کند: به رغم نقش مؤثری که شورای عالی سیاست گذاری از خود بر جای گذاشته ، نتیجه عملکرد این شورا چندان مطلوب نیست. به عنوان مثال این شورا در انتخابات با مدیریت منسجم خود توفیق بسیاری یافت اما درست اندکی بعد از برگزاری انتخابات این انسجام رنگ باخت. وی تأکید کرد: بسیاری از هدف‌های شورای عالی سیاست‌گذاری رنگ باخته است.

لزوم تغییرات در تصمیم گیری حزبی در جریان اصلاح طلب به میزانی بود که هفته گذشته برخی رسانه ها از جمله روزنامه اعتماد پیشنهاد دادند « مرکز استراتژیک اصلاح‌طلبان» تاسیس شود. پیشنهادی که براساس گزارش سایت «تیک نیوز» با استقبال عباس عبدی چهره سرشناس رسانه ای اصلاح طلب مواجه شد اما واکنش مرتضی مبلغ و عبدا… ناصری از فعالان سیاسی این جریان را هم به دنبال داشت.

مبلغ: مشکل با پیشنهادهای این چنینی قابل حل نیست

مرتضی مبلغ در همین رابطه گفته است: «ابتدا باید به یک نکته مهم اشاره کنم. این که بحث درباره تشکل فراگیر و واحد در هر دو جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا به شکلی است که نمی‌توان با اظهارنظرهای چندوجهی آن را حل کرد. زیرا تعاملات سیاسی در ایران با توجه به فضای امنیتی که در کشور حاکم است، باعث می‌شود این ماجرا بسیار پیچیده شود و با پیشنهادهای این چنینی قابل حل نیست.»

ناصری: باید  دو حزب فراگیر تشکیل شود

همچنین عبدا… ناصری، عضو شورای مشورتی رئیس دولت اصلاحات نیز در گفت‌وگو با فرارو درباره پیشنهاد روزنامه اعتماد گفت: «این پیشنهاد قطعا قابل بررسی است و می‌توان به آن به عنوان یک پیشنهاد کاربردی توجه کرد اما من معتقدم که راه نجات از وضعیت نابه سامان تحزب در کشور این است که دو حزب فراگیر تشکیل شود. یعنی اصلاح‌طلبان یک حزب و اصولگرایان نیز یک حزب فراگیر تشکیل دهند و همه تصمیمات و رویکردهای سیاسی مانند کشورهای توسعه‌یافته، در آن جا گرفته شود. اما تا زمانی که این مشکل وجود داشته باشد، باید با همین روال فعلی پیش برویم. البته من باز هم تاکید می‌کنم که این پیشنهاد، یک پیشنهاد جالب و قابل بررسی است و بهتر است به آن توجه شود. به هرحال ما باید قبول داشته باشیم که وضعیت فعلی احزاب بسیار ناامید‌کننده است و ما باید شرایط را بهبود بخشیم. شاید از این طریق بتوانیم گام مثبتی در این  را‌ه  برداریم.»

شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان که خود را در برابر موج انتقادات  می دید ، تصمیم به تشکیل یک کمیته برای ارزیابی عملکرد این شورا گرفت. براساس گزارش های منتشر شده این «کمیته ارزیابی» هفت نفره از آقایان حسن رسولی، مرتضی مبلغ، محمود میرلوحی، آقازاده و طاهرنژاد و خانم‌ها صدراعظم نوری و الهه کولایی تشکیل شده است. ژاله فرامرزیان دبیر شورای عالی سیاست‌گذاری اصلا‌ح‌طلبان هفته گذشته خبر داده بود کمیته‌ای که برای ارزیابی عملکرد شورای عالی سیاست گذاری و به تبع آن جمع‌آوری نظرات اصلاح‌طلبان تشکیل شده بود، در جلسه آینده هیئت رئیسه گزارش خود را ارائه می‌دهد.

هنوز خبری از برگزاری جلسه شورای عالی سیاست گذاری برای بررسی این گزارش منتشر نشده است اما بعید به نظر نمی رسد که موج این انتقادها همان سرنوشتی را پیدا کند که فراکسیون امید پیدا کرد. جایی که چندی پیش به رغم انتقادهایی که از عملکرد یک ساله فراکسیون امید مطرح شده بود، شورای مرکزی این فراکسیون بدون توجه به انتقادها، با تغییرات کمی فعالیت خود را برای دومین سال در بهارستان آغاز کرد.

در جبهه اصولگرایی نیز وضعیت همین طور است. به ویژه این که  این جریان  در انتخابات هم نتوانست نتیجه ای بگیرد و علاوه بر انتخابات ریاست جمهوری در انتخابات شوراهای کلان شهرها نیز اصولگرایان نتیجه را واگذار کردند.

نامه قالیباف و عبور از اصولگرایی به نواصولگرایی

شاید بتوان نامه محمد باقر قالیباف درباره عبور از اصولگرایی و رونمایی از نواصولگرایی را جدی ترین نقد درون گفتمانی میان احزاب اصولگرا در روزهای اخیر تلقی کرد. قالیباف در این نامه که خطاب به جوانان انقلابی و دلسوز ایران نوشته شده بود، تأکید کرد: «امروز دیگر روشن است که اصولگرایی باید با حفظِ مبانی و ارزش‌هایِ انقلابیِ جمهوریِ اسلامی، در نگرش و شیوه سیاست‌ورزی خود متحول شود و با گفتمان و چهره‌هایی نو، حرکت در راستایِ «نو‌اصولگرایی» را هرچه زودتر آغاز کند.» پس از این نامه اظهار نظرهای گوناگونی درباره جریان اصولگرایی و ضرورت تحول در آن مطرح شد. یدا… حبیبی دبیرکل جبهه ایستادگی انقلاب اسلامی با اشاره به طرح موضوع نواصولگرایی گفت: هر جریانی بخواهد جایگاه خود را در جامعه حفظ کند باید هر چند وقت یک بار در عملکرد و ساز و کار خود تجدیدنظرهایی را اعمال کند. این چهره اصولگرا در ادامه افزود: اصولگرایان باید در ساز و کار خود تغییر ایجاد کنند و لازم است اتاق فکرهایی برای تغییر رویکرد این جریان تشکیل شود. هرچند برخی چهره های سنتی اصولگرا از جمله جریان موتلفه با این پیشنهاد قالیباف مخالفت و آن را نقد کردند.

تغییر و جوانگرایی در یک جمعیت قدیمی اصولگرا

با این حال اولین تغییرات در جبهه اصولگرایی پس از انتخابات را جمعیت ایثارگران انجام داد. جایی که حسین فدایی 62 ساله که از سال 1375 و شروع به کار این جمعیت دبیر کل آن بود، در یک نشست خبری اعلام کرد که قصد کناره گیری دارد. او ابتدای همین هفته کنار رفت و جواد عامری که چهره ای جوان تر بود جایش را گرفت. عامری در اولین مصاحبه همچنین خبر داد که ممکن است در انتخاباتی که در این کنگره برگزار می‌شود، شاهد تغییراتی در اعضای شورای مرکزی با هدف بهره بیشتر از ظرفیت‌های جوانان باشیم. درباره این تغییر محمد فروزنده سخنگوی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی تاکید کرد «اصرار دبیرکل این تشکل بر رویکرد جوان گرایی و نخبه‌گرایی موجب شد تا چندین جلسه درباره این موضوع برگزار و بحث شود». خود فدایی هم در سخنانی که هفته گذشته منتشر شد با تاکید بر رویکرد جوان گرایی درخواست کرد یک دبیرکل جدید و جوان برای این تشکل انتخاب شود تا به طور طبیعی گردش نخبگان و کادرسازی انجام شود. با این حال برخی تحلیل گران و رسانه های اصلاح طلب این تغییر را از پس لرزه های انتخابات می دانند. به عنوان نمونه روزنامه قانون در یادداشت خود نوشته است: «هدایت یک جریان سیاسی در شرایطی که یک شکست سنگین خورده باشی و بدنه ناراضی را ناراضی تر کرده باشد؛ دو راه بیشتر ندارد. نخست این که بمانی و اشتباهات را بپذیری. استعفا دادن های اخیر نشان داد که برخی اهل این راه نیستند. دوم این که کناره گیری کنی.شاید این کناره گیری را بتوان واکنشی به نارضایتی های موجود تعبیر کرد.» سایت اصلاح طلب جماران نیز در تحلیل خود نوشته است: «بسیاری نیز  معتقدند رأی و نظر  فدایی در جلسات جمنا مبنی‌بر ماندن رئیسی و رفتن قالیباف تأثیر اساسی در خروج نهایی وی از جمنا و به تبع آن کنار رفتن از دبیر کلی جمعیت داشته است.»

کناره گیری زاکانی از جمعیت رهپویان

البته سال گذشته نیز علیرضا زاکانی از چهره های مطرح اصولگرایان از دبیرکلی جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی استعفا و جای خود را به پرویز سروری داد. با این که سروری از لحاظ سن و سال از زاکانی مسن تر است اما این تشکل به گفته دبیرکل سابق به جوان گرایی معتقد است. دبیرکل سابق این جمعیت در اولین جلسه دور جدید فعالیت این حزب تأکید کرده بود در دوره جدید به ویژه با رویکرد جوان گرایی که با افزایش تعداد اعضای جوان شورای مرکزی محقق شده است، این جمعیت بتواند در جبهه انقلاب موثرتر از گذشته عمل کند.

جمنا در آستانه تغییر و تحول

جبهه مردمی نیروهای انقلاب نیز که سال گذشته و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری شکل گرفت از تیغ تیز انتقادها بی نصیب نبود و ناچار به اصلاحاتی در تشکیلات و برنامه های خود شد. به ویژه این که برخی چهره ها و حتی طیفی از بدنه اصولگرایی این جبهه را در شکست در انتخابات مقصر می دانند. در همین زمینه محمدحسن رحیمیان رئیس شورای مرکزی جمنا درباره تغییرهای احتمالی جبهه متبوعش گفته بود: قطعا در ساختار، سازمان و فعالیت‌هایی که این جبهه پیش از انتخابات انجام داده است به دنبال بازنگری و ارتقای ساختار هستیم. وی در این مصاحبه با بیان این که ضرورت دارد اصلاحاتی در ساختار جمنا انجام شود، افزوده بود: فشردگی زمان و تشکیل جبهه در زمان نزدیک به انتخابات باعث عجله‌ در تبیین ساختار شد و امروز باید با توجه به تجربیاتی که به دست آمده است بازنگری‌هایی در بخش‌های مختلف فعالیت و شیوه‌ها و برنامه‌ها انجام شود. رحیمیان در ادامه مصاحبه با باشگاه خبرنگاران، تأکید کرده بود: مجموع این بازنگری‌ها در چند ماه گذشته و پس از انتخابات در جلسات مختلف بررسی و با آن موافقت شد و ان شاء ا… در آینده‌ای نزدیک فعالیت جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی آشکارتر خواهد شد.

حزب مؤتلفه از اختلاف انتخاباتی تا جوان گرایی

حزب مؤتلفه که از قدیمی ترین احزاب موجود در کشور است هم موقعیت خوبی در سپهر سیاسی کشور ندارد. این حزب که با حضور مصطفی میرسلیم در انتخابات ریاست جمهوری اخیر قصد داشت نمونه ای از فعالیت تشکیلاتی خود را نمایش دهد، نتوانست اختلاف خود را در زمینه انصراف و انصراف ندادن نامزدش مخفی کند. با این حال این حزب نیز با بالارفتن سن بزرگانش به فکر زمین دادن به جوانان افتاده است. به گزارش خراسان محمدنبی حبیبی دبیرکل حزب اردیبهشت ماه در سخنانی گفته بود: حزبی که جوان گرایی نکند مرگ خود را امضا کرده است. البته حبیبی تأکید کرده است که مؤتلفه تا حد زیادی در این راه حرکت کرده است.  با این حال این جوان گرایی هنوز خروجی قابل توجهی نداشته است و همچنان چهره های اصلی این جریان از شخصیت های کهنه کار عرصه سیاست ورزی کشور هستند.

جبهه پیروان درصدد بازسازی

روز گذشته سید کمال سجادی سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری نیز به ایلنا گفت: با توجه به ظرفیت جبهه پیروان باید در میان اصولگرایان به اندازه این ظرفیت با آن برخورد شود نه این که احزابی که اعضای کمی دارند یک مرتبه می‌آیند و کارهایی را انجام می‌دهند که بارها به آن ها تذکر داده‌ایم. وی با بیان این که درصدد تقویت جبهه پیروان و تشکل‌های عضو آن هستیم، اظهار کرد: مباحثات برای  راهبردها و راهکارهای موثرتر در جبهه پیروان و حفظ جایگاه این تشکل سیاسی، مبنی بر این که چه راهبرد و راهکارهایی برای آینده و در انتخابات مجلس داشته باشیم و این که برای انسجام تشکیلاتی چگونه پیش‌رویم تا نقش بیشتری را در جاهایی مانند جمنا ایفا کنیم، ادامه دارد.